Hargeysa(WS) Waa qormo taxane ah oo aynu ku iftiiminayno halista Somaliland ay wakhtigan geyaysiisay qabylaada iyo musuqmaasuqu. Walaac iyo Cabsi xoogan ayaa jirta waxaana meesha kasii baxaya axdi beeleedkii 1991kii ee Somaliland u bedelatay axdi qarameedka.
Shantii sano ee u dambaysay maalinba maalinta kasii dambaysa dhibaatada musuqmaasuqu Somaliland waxay ahayd mid ula sii durkaysa dhanka halista iyo isa-seega bulsho hore ugu midaysnayd magac iyo mabda’. Xatooyada, khiayaamada, Eexda, qabyaalada, sedbursiga iyo isku garab siinta Cadaalad daradu waxay noqdeen astaamaha lag xasuusan doono xukuumada uu gadhwadeenka ka yahay Madaxweyne Axmed Maxamed “Siilaanyo”.
Waxaa mudo dheer dib uga curatay Somaliland isbahaysiga ku isiran qabiilka, kaasoo lagu lunsaday boqolaal milyan oo doller oo isugu jira deeqaha shisheeyaha iyo cashuuraha laga qaado dadka danyarta ah iyo ganacsatada Somaliland. Waxaa iyaguna soo baxay kana mid noqday dadka ugu magaca dheer maanta shakhsiyaad tiro badan oo dhamaan magac iyo hayb ahaanba ku aroora madaxweyne siilaanyo, kuwaaso qaarkood aanay wax xilal ah ka haynin xukuumadiisa balse heshiis kasta iyo il-dhaqaale kasoo galo’ba iyagu ka ah mu-qadimiin iyo mu-akhariin labadaba.
Waxaa iyaguna samaysay magacyada shirkadu aan hore u jirin kuwaaso ay mulkiilayaal ka yihiin shakhsiyaadka hayb-wadaagta la ah madaxweynaha iyo kuwo ay gaar u leeyihiin qaar kamid ah Caruurta madaxweyne siilaanyo. Sagaal goor ayaa tiroba intii madaxweyne siilaanyo talada dalka hayey xukuumadiisa ku sameeyey isku-shaandhayn, Eri, bedel iyo magcaabisba leh, taaso aan waxyeelo mooyaane waxtar maraba aan usoo kordhin madaxweyne Siilaanyo xukuumadiisa, taaso ayey sababtay iska indhotirka iyo sedburiska beelaysan oo aan madaxweyne siilaanyo wuxuu beeshiisa u kordhiyo mooyaane wuxuu ka dhimaaba aanay jirin.
Dardar gelinta musuqmaasuqa iyo qabyaaladu waxay noqdeen laba mataano ah halka masuul kasta oo ka damqada habka qalafsan iyo foolxumada wax u socdaan ee fikirkiisa saliimka ah ka dhiibta laga takhaluso xilkii uu hayey. Waxaa burburay axdi kasta iyo wacadkii Madaxweyne siilaanyo hore ula galay xulufooyinkii ka dambeeyey guushiisa, rag badan oo ay wax badan soo wada qaateena maanta dhamaan waa ay kala miranayaan. Dhanka isku tiirsanaantii iyo midnimadii bulshada Somaliland bal aan sikoooban oo guud ka xaleefin ah u jaleeco:-
A-Musuqmaasuqa iyo is xulufaysiga beelaysani ee Somaliland Xukuumada Madaxweyne Siilaanyo u horseeday waxa uu sababay waayintaanka kalsoonidii beelaha darafyada Somaliland.
B- Waxaa samaysmay maamul goboleedyo gudaha iyo dibadaba kuwaaso taariikhda markii u horeysay beelaha Somaliland ee darafyadu ku dhawaaqeen.
C-Waxaa luntay kala dambayntii iyo Nidaamkii ku soo dhisnaa mudada badan sinaanta iyo Cadaalada.
D- Waxaa meesha ka baxday fikirkii beesha Caalamku ka haysteen midnimada bulshada Somaliland kadib markii meelkasta xukuumada talada haysaa isugu tuurtay dano dhaqaale.
E-Nidaam kasta oo ku salaysnaa sharciga iyo dastuurkana waxaa loo baabiiyey loona badhi-furay dan gaar ahaaneed.
F-Xulashada shaqaalaha dawliga ah iyo kuwa kaleba hore waxay ugu dhisnayd sifo aqooneed halka maantana ay ku xidhan tahay hayb qabiil iyo xod-xodashada qoyska madaxweynaha.
Iyadoo aynu si xog-ogaalnimo ah oo qotodheer dibada usoo dhigayno faashilka iyo musuqmaasuqa kala geeyey buulshada Somaliland waxaan qoramadan qaybteeda ugu horeysa Bud-dhig uga dhigayaa Liiska magacyada Milyaneerada ku hodmay Musuqmaasuqa iyo Eexda qabyaalada oo kala ah laba dabaqadood oo kala sareeya liiska dabaqada koowaad waxay ka kooban yihiin:-
1-Baashe Cawil “Moorgan”:- Wiilka Sodoga Siilaanyo u yahay
2- Ibraahin Maxamed Xasan: Madaxa Shirkada General Energy
3-C/risaaq jaamac “Cumaani” Mulkiilaha Shirkada Dhismayaasha Madaarada iyo wadooyinka
4-Muuse Xasan Xaaji
5-Maxamuud Xaashi Cabdi: Wasiirka Duulista iyo Hawada
6- Xuseen Ducaale “Weji” Wasiirka Macdanta
7- Aamina Maxamuud Jirde: Xaaska siilaanyo
8-Cali Siciid Mareexaan: Xildhibaan wakiilada ka tirsan ahna Madaxa Shirkadaha qandaraaska Diiwaangelinta Doorashooyinka.
Milyaneerada Darajada koowaad ee ka hodmay Musuqmuusaqa ayaa iyagu inta ka kooban waxaanuna qormadan qaybteeda labaad idiinku soo gudbin doonaa Milyaneer walba, Tirada hantida uu helay, Magacyada shirkadaha lagu kala macaashay iyo meelaha lacagaha intooda badan la dhigtay iyo weliba hantida ma guurtada ah ee ay kala leeyihiin anagoo barbar dhigi doona Siilaanyo hortii mid waliba waxa uu ahaa iyo hantida uu haystay. Halka qormadeena qaybteeda kalena aynu kusoo qaadan doono magacyada iyo hantida Milyaneerada darajada labaad.
Lasoco qaybta Labaad
Qalinkii:- Abdirisaaq Yusuf Ali “Terra”
Wixii fikirkaaga ah iyo xogaha aad ka hayso labada qaybood ee milyaneerada shanta sano waxaad noogu soo gudbin kartaa Email: warsomaliga@gmail.com